Ölü Canlar

YAZARI Nikolay (Vasilyevich)GOGOL
KİTABIN ADI Ölü Canlar
YAYIN EVİ Sosyal Yayınları
BASIM YILI Mart 1983

1-KİTABIN KONUSU :

Ölü köle alan bir adamın başında geçen olayları bir mizah içinde anlatıyor.

2-KİTABIN ÖZETİ :

Rusyanın N… kentinin merkezindeki büyük hana bir yolcu oldukça güzel, küçük, yaylı bir araba ile gelir. İlk etapta bu kimsenin ilgisini çekmez. Gelen şahıs Pavel İvanoviç ÇİÇİKOV’dur. Kendisini danışman, çiftlik sahibi ve iş için yolculuk eden biri olarak tanıtır. Tez elden kentin ileri gelenleriyle tanışır: Vali, polis memuru, yargıç, savcı, çiftlik sahipleri vs. ve gittiği her yerde kendini görgülü bir salon adamı olarak gösterir; konusu ne olursa olsun her konuşmada canlı, ilgi uyandırıcı sözler söyler.
Her gün akşam toplantılarına, yemeklere gider hoş vakit geçirir. Sıra kent dışı ziyaretlere geldiğinde ise işe önce çiftlik sahibi Manilov ile Sobakeviç’ten başlar. Önce Manilov’un çiftliğine gider. Manilov ailesi üzerinde çok iyi izlenimler bırakır. Yemekten sonra çalışma odasına geçip iş konularında konuşmaya başlarlar. Çiçi öncelikle Mani’a kaç tane kölesi olduğunu, en son sayımı hükümete ne zaman verdiğini, kaç kölenin öldüğü gibi sıradan sorular sorar. Ancak o kadar çok ölen olmuştur ki Mani bile sayısını kahyadan öğrenir. Ancak Çiçi bunların listesini isteyince ortalık birden gerginleşir ve M bunu niçin istediğini sorar. Ç ne diyeceğini şaşırır ve ancak “Köylü satın almak istiyorum.” diyebilir. Daha sonra toparlayarak ölmüş olan köleleri almak istediğini söyler.

Ç’un aldığı köleler kentte günün konusu olur. Köylülerin başka bir yere götürülüp yerleştirilmesinin karlı bir iş olmadığı üstüne bir çok yorumlar yapılır, bir çok düşünceler, görüşler ileri sürülür. Kimi de, Ç’un köylülerine egemen olan başkaldırma ruhunun kökünden kazınması için başvurulacak çareleri sayıp döktüler. Bu düşünceler çeşit çeşitti. Bir kısmı, son kerte zor ve baskı kullanılması gereğini ileri sürüyor, bir kısmı ise tam tersine merhametli davranmayı öğütlüyordu. Posta müdürü ise Ç’a kutsal bir görev düştüğünü O’nun bir çeşit “baba” yerinde olduğunu, hatta köylülerini eğitimden yararlandırmasını söylüyor bu sırada Lancaster’in önerdiği karşılıklı eğitim sistemini övüyordu.
Kentteki insanların tümü iyi kalpli, konuksever insanlardır. Onlarla birlikte yemek yiyen ya da Whist oynayan biri hemen dostları olup çıkar. Hele bu kişi Ç gibi iyi huylu terbiyeli, kendini sevdirmenin büyük gizini bilen biri olursa. Ç kentte o kadar sevilmiştir ki bir türlü ayrılıp gitmenin yolunu bulamaz. Her zaman “bizimle bir haftacık daha kalın, Pavel İvanoviç” gibi sözlerle karşılaşır. Kısacası kentte el üstünde tutulur. Ama kentin bayanları üzerinde bıraktığı etki çok daha güçlü, çok daha şaşırtıcıdır.
Ç’un baloya gelişi büyük mutluluk uyandırır. Bütün gözler O’na çevrilir ve herkes O’nun yanına toplanır. Herkese, her sorulana yanıt yetiştirir.Bayanlar yerini alır almaz “Acaba yüzlerinden, gözlerinden mektubu yazanın kim olduğunu anlayabilir miyim? diyerek onları süzmeye başlar. Ancak hiçbirinde böyle bir yüz ifadesi yoktur. Ç O’nu bulmaya kararlıdır. Bayanlarla sohbeti koyulaştırır. Ancak tam o sırada, kötü bir sürpriz; Nozdriev salona girer. Ç’un çok aptal bir insan olduğunu çünkü ölü can aldığını haykırır. Önce insanlar pek aldırış etmezler. Ancak bu hikaye kulaktan kulağa yayıldıkça insanlar itibar etmeye başlarlar. Olay o kadar yayılır ki herkes Ç’un valinin kızını kaçırmak için bunu yaptığını düşünmeye başlarlar. Ancak her iki olay arasında hiçbir bağlantı kuramazlar. Sonunda kentte iki parti kurulur. Erkekler partisi ve kadınlar partisi. Erkekler, sadece ölü canlarla; kadınlar ise sadece valinin kızının kaçırılmasıyla ilgilenirler. Kısacası bütün kent olayı çözmek için seferber olur. Bu arada Ç hasta olduğu için evden dışarı çıkamaz ve olaylardan haberdar olamamıştır. Dışarı çıktığında ise bütün insanların ona karşı tavırları değişmiştir. Kısa sürede olayları öğrenir. Buna canı sıkılır ve kenti terk eder ...
Ç günler sonra Rusya’nın uçsuz bucaksız topraklarında dolaşırken cennet bahçelerini andıran çiftlikten gözünü alamaz ve çiftlik sahibi ile tanışmak için evine gider. Çiftlik sahibi Tientietnikov’dur. Okulu bitirdikten sonra bir süre memurluk yapar, müdürünün üstlerine farklı, astlarına farklı davranışı onu çileden çıkarır ve dayanamayıp ona hakaretlerde bulunur. Böylece işine son verilir. Tekrar çiftliğine dönerek aldığı eğitimle köylüsünü eğitip daha fazla verim elde etmek için çabalar. Köylüsüne toprak vererek hem kendisi için hem de çiftlik için çalışmasını sağlar. Onlara mümkün olduğunca iyi davranır, daha fazla boş zaman sağlar. Ancak gün geçtikçe verimin düştüğünü, köylünün davranışının değiştiğini fark eder. Zamanla iyice sıkılır. Her şeyden elini eteğini çeker. İşte tam bu sırada Ç’la tanışır ve bir süre kendisiyle kalmasını ister. Ç bunu kabul ederek tez elden çevre çiftlikleri gezerek çiftlik sahipleri ile tanışır. Ölü canlar satın alır. Tek hayali bir çiftlik sahibi olmaktır. Gittiği yerlerde çiftlik sahiplerinin eğitimli ve işten anlayan insanlar oldukları gözünden kaçmaz. Söylenenleri bir bir aklında tutar bu konular üzerinde geceler süren tartışmalara girer. Konuşmaların çoğu Köylünün eğitilmesi ve bilimsel yöntemlerle tarımın geliştirilmesi üzerinedir.
Bu arada Ç ölü can almaya devam eder. Ancak bunları yaşıyor gibi göstermeyi de unutmaz. Ç bu yolculuktan çok karlı çıkmıştır. 300 bin Ruble kadar para biriktirmiştir. Ancak yaptığı kanunsuz işler maliye memurlarına, valiye ve hatta prense kadar gitmiştir. Prens tarafından hapse atılır. Arkadaşı Murazov ona yardım edeceğini söyler ancak bunun karşılığı olarak bütün kötü alışkanlıklarından vazgeçmesini ister. Ç isteği kabul eder. Prens ise hiç istemediği halde Murakov’u kıramaz ve Ç’u serbest bırakır. Ancak tüm ülkeyi saran bir hastalık gibi rüşvet, ahlaksızlık ve dolandırıcılık almış başını gitmiştir.
Genel vali tüm memurları toplantıya çağırarak bu durumu gündeme getirir. Tüm insanların bu alışkanlıklardan vazgeçmesini, aksi taktirde bir çok kişinin işten atılacağını ve durumun Çar’a bildirileceğini söyler. Vali sözlerini şöyle bitirir. “Sahteciliğin hiçbir ceza, önlem ve yaptırım ile ortadan kaldırılamayacağını bilirim. Çünkü sahteciliğin kökleri ruhumuzun ta derinliklerine kadar sokulmuş ve rüşvet alma, olağan bir hak durumuna girmiştir. Düşman karşısında nasıl silaha sarılmışsak, namussuzluk ve sahteciliğe karşı da ayaklanmamız gerektiğini herkes anlamadıkça kötülükleri ortadan kaldırmamıza olanak yoktur ...”
Eğer Ç’un kişiliğinin ahlak yönü sorulursa; erdemli ve kusursuz bir kahraman olmadığı açıkça anlaşılır. Ancak O “İşini Bilen” biri diyebiliriz. Kolay yoldan mal edinme ve kazanç hırsı çoğu kişiye göre kusurdur ve saygıdeğer işlerden sayılmaz.






3-KİTABIN ANAFİKRİ :

Bir insanın hırsı uğruna neler yapacağı ve bunları yaparken yanlış yollara saparsak eninde sonunda foyamızın ortaya çıkacağı anlatılıyor.Buna rağmen hırs sayesinde insanları da etkileyebileceğimiz vurgulanıyor.Ç yaşamın anlamını insanları etkilemede arayan bir insan görünümü veriyor ve bunun gereklerini savunuyor.

4-KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARI DEĞERLENDİRİLMESİ :

Çiçikov: Zengin olmak için herşeyi yapabilecek ve göze alabilecek bir kişiliğe sahip.
Tientietnikov : Çifte standartı sevmeyen dürüst bir insandır.

5-KİTAP HAKKINDAKİ ŞAHSİ GÖRÜŞLER

Kitapta çokça olay yaşandığından sürükleyici ve zevkli bir kitap.İnsanı sıkan uzun tasvirler ve uzun açıklamalara fazla yer verilmemiş.O yüzden okunması insana güzel gelebilecek bir kitap.Düş dünyamızın şekillenmesinde ki yolları engelleyici bir tarz.Klasik Rus romanı örneği : balolar , zengin zadeler , prensler , dolandırıcılık , aşk…

6-KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ

Gogol, 1809 yılında Ukrayna’da doğdu. Küçük yaşta babasını yitirdi ve annesi tarafından büyütüldü. Liseyi bitirdikten sonra Saint Petesburg’a gitti, bir süre devlet memurluğu yaptı, Ukrayna folkloru üzerine çalışmaları ile dikkat çekip Petesburg üniversitesinde tarih dersleri vermek için davet edilse de, yarım kaldı bu uğraşı. Gogol’ün hezeyan düzeyindeki dinsel inançları ve çözemediği cinsel sorunları ile hayatla barışık olmayan bir kişiliği vardı.
Roman ve hikayeleri ile bir anda dikkatleri üzerinde topladı. Özellikle “Müfettiş”(1836) oyunu ve “Palto”(1842) hikayesi, Rusya’nın siyasi ve toplumsal meselelerine yönelik eleştirileri -Rus sosyal demokrat eleştirmen Bielinski ve arkadaşlarından- övgü topladı. İlginçtir ki Çar da beğenmişti “Müfettiş”i..! Oyununun sahnelenmesinden kısa bir süre sonra Rusya’dan ayrılan Gogol Roma’ya yerleşti. Buradan yazdığı yazılarında giderek muhafazakar bir tavır takınması Rusya’daki arkadaşları ile arasının açılmasına yol açtı ve zaten hassas bir dengede duran iç dünyasını iyice alt üst etti. 1852 yılında geçirdiği bir sinir krizi ile en büyük eseri “Ölü Canlar”ı yaktı, odasına kapandı ve bir kaç gün içerisinde öldü. Neyse ki, metnin ilk bölümü uşağı tarafından kurtarılmıştı.

38 yorum:

Adsız dedi ki...

bu kitap özeti hakketten işimi çok körgü tşkl edrim

Adsız dedi ki...

öğretmenim bunu benim yapmadığımı çok kolay anlar hem bu özet değil ki

Adsız dedi ki...

Kitabın özeti doğrulanmıştıtır

Unknown dedi ki...

bu özet işe yararmı bilmiyorum kitap çok ağır hoca başka sorular sorarsa yanarım eksiyi alır otururumm m :(

Adsız dedi ki...

Ya suraya romanın türünü yazın abi yaa

Unknown dedi ki...

Okuduğum kitap korsan değil.Ancak 2.bölümde Satın aldığı köye ne oldu,Çiçikov Murazovla nasıl tanıştı, Murazov ona niye yardım etti anlayamadım..

Adsız dedi ki...

güzel

Adsız dedi ki...

konum buydu eyw

Adsız dedi ki...

hiç işime yaramadi başka çeşit özet yokmuu daha kısaaaa

Adsız dedi ki...

Dil Anlatım Hocam inşallah anlamaz

Adsız dedi ki...

Saolun ama bu özet değilki hocalarımız anlar ya birazdaha gerçekci olsa çok iyi olur KATILANLAR yorum göndersin:-) :-) :-)

Adsız dedi ki...

çok güzellllllllllllllll

Adsız dedi ki...

güzel ama biraz uzun değil mi bu ya bize biraz daha kısa lazım haklı değil miyim!!!

Adsız dedi ki...

çok güzel bir kitap herkese tavsiye ederim

Adsız dedi ki...

Arkadaşlar bu kitabın son sayfaları yoktur çünkü bulunamamıştır. Bu nedenle 2. kitapla uyuşmayabilir. Ayriyetten Gogol , 2. kitabı imha etmiştir çünkü çok fazla tepki gelmiştir. Yani aldığınız 2. kitap tam olarak Gogol'dan yazılmamış olabilir. Bu özeti ödev olarak veren bir nesiliz sanırım. Eğer okumazsanız çok şey kaybedersiniz diyebilirim. Genellikle 12. sınıfta dünya klasikleri okutturulmaya başlanıyor aksi takdirde sıkılabilirsiniz ve anlamakta güçlük çekebilirsiniz

Adsız dedi ki...

valla bi şey anlamadım sınıfta ezberden okuycam inşallah hoca anlamaz..

Adsız dedi ki...

Ben bu romandan bir şey anlamadım

Adsız dedi ki...

kitap çok güzel ama özeti yazan arkadaş nasıl özet yazılacağını tam bilmiyor galiba.

Adsız dedi ki...

Benim çokk işimeyaradı teşekkürler.

Adsız dedi ki...

kitap güzel ama fazla ayrıntıya yer verilmemiş

Adsız dedi ki...

edebiyatcı başka sorular sorarsa ben yandım demektir umarım anlamaz of başıma bela oldu ha

Adsız dedi ki...

Bu özet işime çok yaradı teşekkürler

Adsız dedi ki...

Güzel ama ikinci baskı öyle değil. Ama ağır bir kitap..:-)

Adsız dedi ki...

Özet işime yaradı artık kitabı okumasam da olur:)

Adsız dedi ki...

Bu yazdıklarnız işime çok yaradı teşekkürler...

Adsız dedi ki...

hl saolun

Adsız dedi ki...

işe yarar mı ???

Adsız dedi ki...

Harika bi kitap herkese oneririm

Unknown dedi ki...

Bir dünya klasiğini okuyup ondan hayata ve insanlara dair dersler çıkarması gereken genç nesil bunu sadece öğrenmeninin verdiği bir ödev olarak görüp internetten özet arıyor ve öff öğretmenim ne der kafasında yazık, çok yazık.

Adsız dedi ki...

özet dışında bütün bilgileri burdan aldım çok tşk

Adsız dedi ki...

yeni nesil okumuyor verilen roman okuma görevini bile yapmıyor yazık !!!

Adsız dedi ki...

çok tuhaf değilmi adam en büyük eserini neden yakıyorki sizcede tuhaf değilmi

Adsız dedi ki...

Bunun türü betimleyici

Adsız dedi ki...

Ben aslında kitap okumayı hiç sevmem hatta nefret ederim. Ancak bu kitapla tanışana kadar nefretim sürdü. Artık kitaplarla olan ilişkim çok kuvvetlendi. Bunun için bu kitabın yazarına çok teşekkür ederim...

Adsız dedi ki...

güzel bir kitap bence

Adsız dedi ki...

Çok güzel bir kitap. Ama öğretmenim hemen anlar

Adsız dedi ki...

çiçikov ne neden ölüleri satın alıyor sürekli? kitabı okuyanlar bna yardımcı ılabilirmi? ben okuyorum ama anlayamadım:(

Adsız dedi ki...

Allahım ne bela bir kitap okudum 1 sayfa sıkıcı bulantıcı ne yapacağımıda bilmiorum mecbur yapacaz artık ama kesin hoca anlar